Daar krijg je duurzame, fossielvrije energie van!
De komende 6 weken nemen we je mee in de FutureProof wereld en de kansen die goede communicatie daarin brengt. Zodat jij nu én straks klaar bent voor de toekomst in ons prachtige vakgebied, waarin kansen en mogelijkheden te over liggen. We trappen onze FutureProof campagne op Duurzame Dinsdag af met Sacha Göddeke, Directeur Duurzaam Ondernemen bij NS. Wat drijft haar om duurzame veranderingen teweeg te brengen en wat zijn haar lessons learned tot nu toe?
5 september 2023
Sacha wil minder kijken naar economische groei en meer naar het leven voor mens, dier en planeet. “In het bedrijfsleven kunnen we dat doen door naar bedrijfskundige systemen te kijken. Ik geloof er echt in dat bedrijven impact kunnen maken. Voor de een is dat voedselverspilling tegengaan, voor de ander is dat andere grondstoffen in het productieproces gebruiken. Bepaal op welk vlak jouw bedrijf het verschil kan maken en houd daar focus op. Bij NS zetten we vanuit duurzaamheidsoogpunt in op drie speerpunten:
- Fossielvrij: energieneutraal reizen en dan niet gemiddeld op jaarbasis, maar continu;
- Circulariteit: geen afval, van inkoop tot afvalmanagement;
- Groen: biodiversiteit in en rond stations en uitbreiding van plantaardig aanbod van voedsel voor medewerkers en reizigers.”
Meten = weten
Een bedrijfskundig systeem veranderen doe je niet zomaar. “Het belangrijkste is om het onderwerp meetbaar te maken en mensen binnen hun invloedsfeer eigenaarschap te geven”, is de belangrijkste tip van Sacha. “Duurzaamheid hoort niet bij één afdeling, het hele bedrijf moet het feest meevieren. Bij NS kunnen we met een eigen ontwikkelde methode berekenen hoeveel CO2-uitstoot voorkomen wordt door onze reizigers en hoe we CO2-uitstoot in onze bedrijfsprocessen kunnen verminderen of voorkomen. Deze rekenmethode helpt ons te bepalen waar we staan.”
“Reizen met de trein is een van de oplossingen voor het klimaatprobleem: transport vertegenwoordigt 20% van onze individuele voetafdruk. De trein rijdt op 100% groene energie en is daarmee nu al klimaatneutraal. NS wil in 2050 helemaal klimaatneutraal zijn. Niet alleen in onze eigen processen, maar ook in die van onze toeleveranciers. Dit jaar testen en scherpen we de rekenmethode nog aan, daarna gaan we er onderdelen aan toevoegen en hopen we er echt resultaten uit te kunnen halen. Het mooie is dat deze manier van meten het eigenaarschap binnen het bedrijf ook meteen in de hand heeft gewerkt. Het geeft spirit in de volle breedte.”
Eigenaarschap en inspiratie
“We meten in een driehoek: het financieel effect, het effect op klanttevredenheid en het maatschappelijk belang. Het raakt de hele organisatie waardoor medewerkers zich verbonden voelen. Ze denken mee over bijvoorbeeld efficiëntie-slagen. Waar collega’s het een paar jaar geleden nog als de taak van de afdeling Duurzaam Ondernemen zagen, zijn ze nu steeds enthousiaster om zelf verantwoordelijkheid en eigenaarschap te dragen.”
Er kloppen nog wel eens collega’s aan die bij de afdeling Duurzaam Ondernemen willen werken. “Daar hebben we op de afdeling helemaal geen ruimte voor. En het werkt ook beter om hen te laten nadenken over wat ze kunnen doen in hun huidige functie om onze manier van werken duurzamer te maken. Hoe zorg jij voor invloed, zonder dat je van baan hoeft te wisselen? Daardoor spreidt de olievlek zich alleen maar sneller uit en zie je dat deze medewerkers hun directe collega’s ook weer inspireren.”
Hoe FutureProof is jouw organisatie?
Een FutureProof organisatie omarmt de tijdgeest. Dat doe je door in te spelen op de onderliggende waarden, principes, overtuigingen en wensen. Zo kan je echte verandering teweegbrengen. En dat is nodig, want er komt veel op ons af: van duurzame transities tot grote infrastructurele vraagstukken. Dat vraagt om (communicatie)beleid waarin aandacht is voor de menselijke maat. Échte aandacht. Waar oprecht luisteren en het aangaan van duurzame relaties speerpunten zijn.
Duurzaamheid = innovatie
“Verduurzamen is innoveren, dus je moet ook risico’s nemen en fouten durven maken. Zo breng ik het altijd in de organisatie. Zodra het over duurzaamheid gaat, zou het meteen goed moeten gaan. Maar je moet soms met elkaar in gesprek en je plan bijschaven.” Sommige dingen lukken niet. “Ik vind het nog steeds onbegrijpelijk dat het niet is gelukt om wegwerpbekers te verbieden in onze werklocaties. Soms is wet- en regelgeving nodig om een verandering tot stand te brengen. Hoe jammer ook.”
Er kan volgens Sacha meer samen gedaan worden in het bedrijfsleven om van geleerde lessen te profiteren en te versnellen. “Bij NS wilden we meer focus op circulair materieel. En hoe groot we in Nederland ook zijn, voor onze leveranciers zijn we een kleine speler. We zijn toen andere Europese spoorwegmaatschappijen gaan bewegen om ook circulaire eisen aan de leveranciers te stellen. Dat is gelukt. Nu kunnen de leveranciers er niet meer omheen en maken we in een keer flink impact.”
Communicatie over duurzame ontwikkelingen
“Bij NS zijn we sowieso heel terughoudend in onze communicatie, niet alleen over onze duurzame acties. We liggen altijd onder een publiek vergrootglas. Als we alle voorbereidingen hebben getroffen voor een koude winter en het treinverkeer ligt toch plat, dan hebben we de poppen aan het dansen. We hebben heel erg de houding van eerst bewijzen en dan vertellen. Bij duurzame issues is dat moeilijk, we weten eigenlijk pas over 50 jaar zeker wat de meest duurzame oplossing is gebleken.”
“We blazen dus vooral niet hoog van de toren met publiekscampagnes. Zeker niet met de boodschap: we doen duurzaam, kijk maar naar deze resultaten. Ik heb er zelf mijn missie van gemaakt om wel persoonlijk, op kleinere schaal, mijn verhaal te vertellen. Ik spreek vaak op evenementen waar duurzaamheid in het bedrijfsleven centraal staat en sta altijd open voor interviews zoals deze. En dan komt NS natuurlijk ook prominent naar voren. NS is in mijn ogen echt een voorloper en ik deel heel graag de lessen die wij al doende geleerd hebben. Met onze speerpunten fossielvrij, circulair en groen kunnen we heel goed naar buiten treden.”
FutureProof worden?
Future Communication heeft veel te bieden. Wij zijn specialist in omgevings- en verandercommunicatie. Ons communicatiebureau laat door communicatie, participatie en gedragsbeïnvloeding veranderingen in de leef- en werkomgeving van mensen soepeler verlopen. Voor iedereen. We zijn bevlogen. We willen ontdekken, onderzoeken, nieuwe inzichten creëren en delen. Vooroplopen in ons vakgebied. De maatschappij een beetje mooier maken.
Wat dat voor onze opdrachtgevers betekent? Die hebben altijd en snel toegang tot een schat aan kennis, ervaring en capaciteit.