Communicatieadvies voor de transitie naar een nieuwe pensioenregeling
Nederland gaat over naar een nieuw pensioenstelsel, van kracht sinds 1 juli 2023. Consultant Laura van Lith werkt als senior communicatieadviseur bij PGGM en ondersteunt PFZW in deze overgang.
Meer weten?Nederland gaat de komende jaren over naar een nieuw pensioenstelsel. De wet hiervoor is vanaf 1 juli 2023 van kracht en heeft een grote impact op alle Nederlanders die pensioen opbouwen of hebben opgebouwd via hun werkgever. De overgang naar dit nieuwe stelsel betekent dat pensioenfondsen hun pensioenregelingen moeten aanpassen. Sinds oktober 2022 werkt Laura van Lith bij pensioenuitvoeringsorganisatie PGGM als senior communicatieadviseur rondom deze overgang. Ze houdt zich bezig met alle generieke communicatie voor Pensioenfonds Zorg en Welzijn (PFZW), om deelnemers en werkgevers mee te nemen in het verandertraject daarnaartoe.
Grote verandering bij PFZW
PFZW is het op één na grootste pensioenfonds van Nederland. Er zijn bijna 3 miljoen Nederlanders die bij PFZW hun pensioen opbouwen, hebben opgebouwd of pensioen ontvangen, legt Laura uit. “Voor ieder van hen gaat er iets veranderen. Het is de grootste financiële transitie in de pensioenwereld ooit. Vergelijk het met de overgang naar de euro, of de wijziging van de Zorgverzekeringswet. Het is een uitdagende opdracht omdat je te maken hebt met veel verschillende doelgroepen en stakeholders. Daarnaast wil je voorkomen dat de negatieve berichten over het nieuwe stelsel uit Den Haag en in de media het sentiment van de doelgroepen bepalen.”
Vraag van de klant
PFZW wil alle deelnemers, gepensioneerden en werkgevers meenemen in die verandering en zo bijdragen aan het vertrouwen van deze doelgroepen in de overgang en in de nieuwe pensioenregeling. Future Communication werd gevraagd hiervoor een communicatiestrategie te ontwikkelen. Een uitdagende opdracht omdat het om een grote verandering gaat waarvan de concrete uitkomsten vooraf nog niet bekend zijn. Laura: “Het is logisch dat iedereen vooral wil weten wat precies de eigen pensioenbedragen na de transitie zijn, maar juist die méést prangende vraag is pas in oktober 2025 te beantwoorden met een prognose. De echt definitieve bedragen zijn begin 2026 bekend. Tot die tijd ligt er de uitdaging om iedereen zo goed mogelijk mee te nemen in de verandering en vertrouwen en een gerust gevoel te geven.”
Aanpak
Laura: “Veranderopgaves zijn altijd complex, omdat de mens van nature niet van verandering houdt en een bepaalde weerstand vertoont. Een extra uitdaging in deze opdracht is dat veel mensen weinig betrokken zijn bij hun pensioen. Daardoor zijn het kennisniveau en de betrokkenheid relatief laag. Daarom is in de strategie van PFZW heel bewust gezegd dat we in onze communicatie niet gaan vergelijken met de huidige pensioenregeling. We gaan daarom volledig uit van de nieuwe situatie. We nemen deelnemers vooral mee in het proces naar het nieuwe pensioenstelsel en zetten ze aan tot actie, omdat uit onderzoek blijkt dat dat het meest bijdraagt aan het gewenste geruste gevoel.”
Van communicatiestrategie tot halfjaarplan
Laura’s opdracht begon in oktober 2022 met het ontwikkelen van een communicatiestrategie voor de gehele transitieperiode tot 2027 en de vertaling daarvan in een eerste communicatiehalfjaarplan. Daarna werd de opdracht steeds weer verlengd en maakte ze ook de andere halfjaarplannen tot en met 2024. “Alles wat PFZW nu in de praktijk op het gebied van generieke communicatie over het nieuwe pensioenstelsel doet, komt voort uit de plannen en strategie die ik samen met PGGM-collega’s daarvoor hebt gemaakt.”
Gedragswetenschappen
Voor de communicatieaanpak gebruikt Laura inzichten uit de gedragswetenschappen, die ook gebruikt zijn voor andere strategieën die bij PGGM zijn ontwikkeld. Uit onderzoek blijkt namelijk dat mensen eerder een gerust gevoel krijgen over hun pensioen als ze er zelf meer grip en zicht op hebben. “Alleen maar vertellen ‘het komt allemaal wel goed’, werkt niet”, legt Laura uit. “Daarom proberen we de mensen vooral meer handelingsperspectief te bieden. We faciliteren dat deelnemers en werkgevers de dialoog aan kunnen gaan met bestuurders, nemen misvattingen weg en zetten hen uiteindelijk op relevante momenten aan tot actie, in plaats van alleen maar te zenden en te vertellen. Bijvoorbeeld dat ze een keer inloggen in de eigen Mijn-omgeving, om te kijken hoe ze ervoor staan wat betreft hun pensioen. Maar een actie kan ook zijn dat deelnemers zich aanmelden voor een webinar of bijeenkomst.”
Magazines op maat
Ook is concrete en begrijpelijke communicatie belangrijk. Een goed voorbeeld daarvan is de vertaling van een vrij technisch document naar online magazines per doelgroep. De nieuwe pensioenwet is bepaald in Den Haag. Vakbonden en werkgeversorganisaties waren aan zet om afspraken per sector te maken. Dus ook voor zorg en welzijn. Zij hebben op hun beurt weer hun achterbannen geraadpleegd, of zij het eens waren met het uiteindelijke transitieplan. Dit transitieplan is een 80 pagina’s lang formeel en complex document over hoe de nieuwe pensioenregeling eruit moet komen te zien. Laura vatte dit document samen in begrijpelijke taal voor op maat gemaakte digitale magazines voor 4 verschillende doelgroepen (klikbare links):
- Iedereen die pensioen opbouwt bij PFZW
- Iedereen die pensioen of een uitkering ontvangt van PFZW
- Iedereen die heeft gewerkt in zorg en welzijn
- Iedereen die (gedeeltelijk) arbeidsongeschikt is
Laura: “Die segmentatie is nodig, want voor iemand wie nog in de sector werkt betekent de overgang naar de nieuwe pensioenregeling iets heel anders dan voor iemand die al gepensioneerd is. Daarom hebben we alleen de afspraken die per doelgroep relevant zijn in de verschillende magazines verwerkt.”
Resultaat
“PGGM meet elk kwartaal of deelnemers weten dat er iets gaat veranderen, of ze daarover hebben gehoord en, heel belangrijk, of ze er vertrouwen in hebben”, zegt Laura. “We zien op al die punten significante stijgingen. Dat is waar we uiteindelijk ook naar streven: vertrouwen. Dat mensen zonder dat we hen al precies kunnen vertellen wat er allemaal verandert, er toch vertrouwen in hebben dat PFZW dat op een goede manier doet. Het is heel mooi om te zien dat wat ik zelf en samen met collega’s bij PGGM heb bedacht, nu ook echt in de praktijk wordt gebracht en effect heeft.”
Vervolg opdracht
Momenteel is Laura bezig met de afronding van haar opdracht. Ze stelt nog een laatste halfjaarplan op en werkt mee aan de implementatie van de eerdere planning, bijvoorbeeld ondersteuning bij het organiseren van webinars of het organiseren van bijeenkomsten en de ontwikkeling van video’s. Daarnaast moeten alle pensioenfondsen ook een wettelijk verplicht communicatieplan maken. Dat moet worden ingediend bij de toezichthouder Autoriteit Financiële Markten. “Ook dát plan ben ik nu aan het afronden.”
Wat heeft de opdracht opgeleverd?
Laura: “Dit is echt mijn meest toffe opdracht tot nu toe. Ik ben bezig met een heel relevant onderwerp dat drie miljoen Nederlanders aangaat, terwijl veel mensen helemaal niet weten dat het zo relevant is. Het is juist die uitdaging om dat voor hen wél relevant te maken wat deze opdracht zo mooi, interessant en uitdagend maakt.”
Looptijd opdracht
Oktober 2022 tot en met juli 2024
PGGM is een coöperatieve pensioenuitvoeringsorganisatie en beheert de pensioenen van verschillende pensioenfondsen. Een daarvan is Pensioenfonds Zorg en Welzijn, het op één na grootste pensioenfonds van Nederland. PGGM zet zich in voor een betaalbaar, goed en duurzaam pensioen voor pensioenfondsen en hun deelnemers. En draagt bij aan een leefbare wereld, gezond werken en vitaal ouder worden.
Meer weten?
Wil je meer weten over dit project? Of ben je benieuwd wat wij voor jou of jouw project kunnen betekenen? Neem contact met ons op.