De 59 seconden van het creatief schrijven
Doldwaas denderden de diverse discussievragen door de digitale bijeenkomst. ‘Hoe geef ik m’n teksten meer sjeu? ‘Hoe maak ik persberichten aantrekkelijk?’ ‘Hoe kan ik creatief schrijven toepassen voor een formele doelgroep (bestuurders en ceo’s)?’ Toen Stef de antwoorden op deze vragen gaf dacht hij: laat ik er een blog van maken. De noodzaak om creatief te schrijven is namelijk groter dan ooit.
Lees het blog8 september 2022
Onze spanningsboog
Op het wereldwijde web is onze spanningsboog vergelijkbaar met die van een peuter met een zuurstok en glas cola achter de kiezen. Heel kort. Weet je de eerste tien seconden niet de aandacht te grijpen van de weblezer? Zeg maar dag met je handje naar je perfect gestructureerde betoog van 1126 woorden. Onze gemiddelde spanningsboog is over de afgelopen jaren steeds meer gekrompen. Het vasthouden van de aandacht is daarom belangrijk als je een goed gelezen tekst wil schrijven. Als jouw stuk de eerste tien seconden heeft overleefd, sta je al voor een volgende uitdaging. Van interesse wekken, naar aandacht vasthouden. Goed om te weten: gemiddeld blijven we 59 seconden op een website, aldus een onderzoek van de Nielsen Norman Group. Ik help je door die seconden heen. Hoe houd je de aandacht vast in zakelijke teksten volgens de 10, 30, 59-secondenregel? Daar gaan we.
1. De eerste 10 seconden: ‘A six-word poem’
Ernest Hemingway schreef ooit een gedicht in zes woorden. ‘For sale: baby shoes. Never worn.’ In zes woorden een verhaal vertellen. Het is mogelijk. Om lezers aan een verhaal te binden moet je ze in de eerste zinnen prikkelen, zelfs in zakelijke teksten. Je wilt ze aanzetten tot verder lezen. Creatief taalgebruik kan daarvoor de oplossing zijn. Hiermee geef je namelijk net genoeg informatie weg om de interesse te wekken, maar te weinig om te begrijpen waar de tekst exact over gaat. Wat gebeurt er dan? Je leest verder. Die eerste 10 seconden aandacht heb je binnen.
Die eerste seconden bestaan uit het lezen van de titel en de eerste zinnen. Zorg ervoor dat de eerste zinnen ieder niet meer dan acht woorden bevatten. En dat deze staan als een huis. Je mag hier best creatief zijn; geef genoeg informatie weg, maar niet alles. Varieer in schrijfstijl, laat je tekst zingen. Er bestaan meerdere stijlvormen om de aandacht vast te houden. Denk aan het gebruik van metaforen, alliteratie, woordspeling. De mogelijkheden zijn talloos, maar maak een bewuste keuze.
Ga van:
“Onze huidige economie loopt voor een belangrijk deel via lineaire ketens. We winnen grondstoffen, produceren materialen en goederen, consumeren én aan het eind van de levensduur verdwijnen materialen weer uit ons economisch systeem, bijvoorbeeld als afval.”
Bron: Meerwaarde met kringlopen. Uitvoeringsagenda circulaire economie 2021-2023 Provincie Noord-Brabant.
Naar:
“Onze economie is een stoomtrein. Eenmaal op gang doet zij trouw ieder station aan. We winnen grondstoffen, produceren materialen, produceren goederen en consumeren. Komen we bij het eindstation aan? Dan verlaat het als afval het perron. Dit denken in ‘lineaire ketens’ is niet meer (..)’
2. De eerste 30 seconden ‘Mag ik een antwoord op mijn vraag, s’il vous plaît?’
Je bent door de eerste 10 seconden heen. Nu is het tijd om de aandacht vast te houden. Speel in op de vragen die bij je lezer opkomen. Zeker in zakelijke stukken als een persbericht. Alle belangrijke informatie moet in de lead van het stuk staan. Hoe verder je komt in het bericht, hoe meer de informatiedichtheid afneemt. Dat betekent niet dat je de informatie gortdroog moet opsommen. Je mag de lezer best prikkelen. Ook hier is het gebruik van stijlvormen, passend bij de toon van het stuk, een manier om de tekst toch dat beetje sjeu mee te geven. Want zeg nu zelf: jij wilt bij onderstaand voorbeeld toch ook weten waarom Knegtering een landelijk icoon is? De antwoorden geef je natuurlijk verderop in het artikel. Trek die lezer dat stuk in.
Ga van:
Donderdag 14 juli 2022 heeft burgemeester Koen Schuiling een Koninklijke onderscheiding uitgereikt aan dr. Rikus Knegtering. De uitreiking vond plaats tijdens een afscheidssymposium waar hij de versierselen opgespeld kreeg die horen bij de benoeming tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau.
Bron: gemeente.groningen.nl
Naar:
Nederland is een ridder rijker. ‘Dr. Rikus Knegtering is een landelijk icoon en een werkelijke pionier voor het vak psychiatrie. Zijn kennis en belezenheid is ongekend,’ zei burgemeester Koen Schuiling die de Koninklijke onderscheiding donderdag uitreikte en Knegtering benoemde tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau.
Extra tip: wek interesse door mensen over mensen te laten spreken. Dat vinden we nu eenmaal interessant.
3. De laatste seconden ‘Wat was de boodschap?’
Gone in sixty seconds. Op dat punt staat je lezer. Of een lezer blijft hangen heeft vaak te maken met de leesbaarheid van de tekst. Dat zit naast het gebruik van duidelijke en prikkelende taal, ook in de opbouw van je stuk. Heeft het een goede structuur, een rode draad, een mooie lijn? Je wilt je lezer bij de hand nemen en door je tekst heen begeleiden. Dat betekent consistent gebruik van titels, koppen en alinea’s en heldere kernzinnen (die je uiteraard afwisselt met creatieve taal).
Zeker voor een formele doelgroep, zoals bestuurders en CEO’s, is een duidelijke, overzichtelijke structuur belangrijk. Ze hebben weinig tijd en krijgen veel teksten voor de kiezen. Het hoofddoel van je tekst is uiteindelijk dat de lezer je boodschap begrijpt en onthoudt. Die vaste structuur helpt daarbij. Het zorgt ervoor dat zelfs de mensen in minder dan een minuut de hoofdlijnen en kernboodschap meekrijgen.
Tot slot, vrees creatief taalgebruik in zakelijke teksten niet. We zijn gewend om zakelijke teksten uitermate zakelijk op te schrijven. Maar creatief taalgebruik betekent niet automatisch informeel taalgebruik. Stijlvormen helpen de lezer bij het prikkelen van het brein, maar ook bij het beter onthouden van verhalen en boodschappen. Zoek binnen de tone-of-voice van jouw stuk naar de creatieve mogelijkheden. Experimenteer en probeer. Gelukt en trots op je stuk? Ik ben benieuwd! Deel je tekst of aanvullende tips hieronder.
Koffie drinken?
Graag! Heb je een andere vraag of wil je liever thee? Dat kan ook.
